Rzeki i jeziora

Przez górzystą Japonię przebiega wiele rzek. Większość japońskich rzek płynie bardzo szybko; ich wody docierają do oceanu nie długo po opuszczeniu górskich dolin i dorzecz. Przykładem szybkości spływu jest rzeka Kurobe, która łączy się z Morzem Japońskim po przepłynięciu zaledwie 83 kilometrów ze swego źródła w Japońskich Alpach na wysokości ponad 2,900 metrów

Najdłuższą rzeką jest Shinano, która płynie 367 kilometrów z gór regionu Chubu przez okręg Niigata do Morza Japońskiego. Druga pod względem długości jest rzeka Tone, która płynie przez równinę Kanto do Pacyfiku. Trzecia jest rzeka Ishikari w Hokkaido (268 kilometrów).

Liczne rzeki spływając z górzystych obszarów kształtują topografię Japonii, tworząc małe i duże doliny, dorzecza i delty w kształcie wachlarzy w miejscach gdzie wpływają do morza. Większość równin w Japonii jest małych. Największa jest Równina Kanto, do której zaliczają się części okręgów Tochigi, Ibaraki, Gunma, Saitama, Chiba, Tokyo i Kanagawa. Innymi, relatywnie dużymi obszarami płaskiej ziemi są Równina Echigo (okręg Niigata), Równina Ishikari (Hokkaido) i Równina Nobi (okręgi Aichi i Gifu).

Źródło rzeki Kurobe-gawa
Rzeka Kurobe-gawa ma swe źródło na górze Washu-dake, w centrum „Japońskich Alp” i płynie z północy do Morza Japońskiego. Jest ona znana jako jedna z najbardziej wartkich rzek w Japonii, ponieważ płynie przez krótki odcinek stromych gór, a ziemia i piasek niesiony tym nurtem tworzy jedną z reprezentatywnych delt w Japonii.

Klimat

JESIEŃ

Od końca lata, poprzez wrzesień, Japonia jest często nawiedzana przez tajfuny. Tajfuny powstają z dużych mas tropikalnego niskociśnieniowego powietrza na Północnym Pacyfiku, w przybliżeniu między 5 i 20 szerokością geograficzną, i są tym samym zjawiskiem co huragany i cyklony w innych częściach świata. Kiedy tajfun zaczyna się kształtować, stopniowo porusza się na północ. Każdego roku, podczas tego okresu, formuje się około 30 tajfunów, z których przeciętnie około 4 dosięga Japonii, czasami powodując wielkie zniszczenia.

Po połowie lub w późniejszej części października, Japonia na ogół cieszy się dobrą pogodą; nie jest ani gorąco ani zimno. Kraj ten także cieszy się szczególnie dobrą pogodą na początku listopada. Wiele z drzew nabiera jasnych jesiennych kolorów, czyniąc tę porę roku prawdziwie pięknym okresem.

ZIMA

Pod koniec listopada nad Japonią zaczynają wiać zimne, okresowe wiatry znad kontynentu. Te północno-zachodnie wiatry zbierają wilgoć znad Morza Japońskiego i zrzucają dużą część tej wilgoci w postaci deszczu i śniegu w zachodniej części Japonii, gdy przesuwając się na wschód napotykają na przeszkodę w postaci łańcucha górskiego, który przechodzi przez środkową część kraju. Region Hokuriku (okręgi Fukui, Ishikawa, Toyama i Niigata), zwrócony w kierunku Morza Japońskiego i oddzielony jest od innych regionów Japonii przez wysokie góry, znany jest z dużych opadów śniegu.

Z kolei cześć raju od strony Pacyfiku ogólnie cieszy się czystym niebem w okresie zimowym. W Tokio, pomimo jasnego nieba, średnia temperatura w zimie wynosi 5 stopni, różniącą się o 25 stopni od letniej temperatury rzędu 30 lub więcej stopni.

Wyspy okręgu Okinawa, daleko na południowym zachodzie posiadają klimat podzwrotnikowy z mniej wyraźnymi różnicami temperatur pomiędzy porami roku. Zimowe temperatury są tam znacznie bardziej umiarkowane niż w innych częściach kraju.

WIOSNA

Gdy zima zbliża się do końca, zimny, sezonowy wiatr, wiejący od kontynentu staje się słabszy i bardziej nieregularny. W tym okresie, masy powietrza o niskim ciśnieniu powstające w Chinach przemieszczają się nad Morze Japońskie; dają one początek silnym, ciepłym wiatrom z południa, które wędrują w kierunku owej strefy niskiego ciśnienia znad Pacyfiku. Pierwszy z tych wiatrów nosi nazwę haru ichiban. Ogłaszając ciepło nadchodzącej wiosny czasami powoduje lawiny przecinając pasma górskie i zmierzając na drugą stronę kraju w stronę Morza Japońskiego. Czasami jest on odpowiedzialny za wyjątkowo gorące i suche powietrze, stając się niekiedy przyczyną dużych pożarów.

Wczesną wiosną zakwitają śliwy, a tuz po nich brzoskwinie. W okolicach ostatnich dziesięciu dni marca kwitnie wiśnia, tak bardzo ukochana przez japończyków.

LATO

Przed przybyciem prawdziwej letniej pogody, Japonia przeżywa wilgotny, deszczowy okres znany jako baiu. Od maja do lipca zbierają się wysokociśnieniowe masy zimnego powietrza nad Morzem Okhotsk na północ od Japonii, gdy nad Pacyfikiem rozwija się wysokociśnieniowa masa ciepłego, wilgotnego powietrza. Wzdłuż linii gdzie spotykają się te masy ciepłego i zimnego powietrza, znanej jako baiu zensen, rozwijają się często obszary niskociśnieniowego ciepłego powietrza. Tak więc baiu zensen, który rozciąga się od południowych Chin nad Archipelag Japoński, przedłuża okres nieustannych deszczy.

W połowie lipca, wysokociśnieniowe masy powietrza nad Pacyfikiem zaczynają dominować i deszczowy sezon kończy się, a baiu zensen zostaje zepchnięty na południe. Sezonowe wiatry znad Pacyfiku przynoszą ciepłe, wilgotne powietrze do Japonii i kraj ma gorącą, letnią pogodę z wieloma dniami gdy temperatura sięga trzydziestu stopni Celsjusza.

UKSZTAŁTOWANIE I POŁOŻENIE

Japonia jest wyspiarskim krajem tworzącym łuk na Pacyfiku, na wschód od kontynentu azjatyckiego. Kraj składa się z 4 dużych wysp nazywających się (od największej) Honshu, Hokkaido, Kyushu i Shikoku oraz wielu mniejszych wysp. Pacyfik leży po wschodniej stronie, zaś Morze Japońskie i Wschodnie Morze Chińskie oddzielają Japonię od kontynentu azjatyckiego


Całkowita powierzchnia Japonii to 378,000 kilometrów kwadratowych, a zatem jest w przybliżeniu tej samej wielkości co Niemcy, Finlandia, Wietnam albo Marsylia. Jej powierzchnia stanowi zaledwie 1/25 Stanów Zjednoczonych i jest mniejsza od stanu Kalifornia.

Wybrzeże Japonii jest bardzo różnorodne. W niektórych miejscach, takich jak Kujukurihama w okręgu Chiba, można napotkać długie, piaszczyste plaże, ciągnące się dosyć prosto i niezakłócone przez 60 kilometrów. Wybrzeże okręgu Nagasaki natomiast, jest przykładem terenu charakteryzującego się licznymi półwyspami i wąskimi zatoczkami oraz przybrzeżnymi wysepkami (takimi jak Archipelag Goto i wyspy Tsushima i Iki które są częścią tego okręgu). Są także nieregularne obszary wybrzeża z wieloma zatoczkami i stromymi klifami wytworzonymi podczas zanurzenia części wcześniejszego wybrzeża poprzez zmiany w skorupie ziemskiej.

Ciepły oceaniczny prąd znany jako Kuroshio (albo Japoński Prąd) płynie na północny-wschód, wzdłuż południowej części Archipelagu Japońskiego, a jego gałąź, znana jako Prąd Tsushima, płynie w stronę Morza Japońskiego, wzdłuż zachodniej strony kraju. Z północy, zimny prąd znany jako Oyashio (lub prąd Okhoski) płynie na południe wzdłuż wschodniego wybrzeża Japonii, a jego gałąź, wpływa na Morze Japońskie od północy. Mieszanka tych ciepłych i zimnych prądów pomaga produkować obfite zasoby ryb na wodach w pobliżu Japonii.

Góry i wulkany

Około 3/4 powierzchni Japonii jest górzysta. Region Chubu lerzący w centrum Honshu jest znany jako „dach Japonii” i posiada wiele szczytów które często mają ponad 3,000 metrów wysokości.

Najwyższym szczytem Japonii jest Góra Fuji (3,776 metrów) znajdująca się na granicy okręgów Yamanashi i Shizuoka. Drugim najwyższym szczytem Japonii jest Kitadake w okręgu Yamanashi (3,192 metrów), a trzecim jest Hotakadake (3,192 metrów) na granicy pomiędzy okręgami Nagano i Gifu.

Japonia jest usytuowana wzdłuż śród-pacyficznego pasa wulkanicznego. Posiada ona kilka wulkanicznych regionów – powszechnie uznaje się liczbę siedmiu – od dalekiego południa po daleką północ. Z całej liczby wulkanów, w przybliżeniu 80 jest aktywnych wliczjąc w to G. Mihara na wyspie Izu Oshima, G. Asama na granicy między okręgami Nagano i Gunma i G. Aso w okręgu Kumamoto. Japonia posiada prawie 1/10 z około 840 aktywnych wulkanów świata, mimo iż zajmuje jedynie 1/400 lądu świata. Góra Fuji, która jest nieaktywna od ostatniej erupcji w 1707, nie jest w stanie z nieznanych przyczyn do ponownej erupcji za naszego życia.

Mimo iż wulkany mogą powodować wielkie szkody poprzez większe erupcje, są one bezcenną atrakcją turystyczną. Dla przykładu, rejony turystyczne takie jak Nikko, Hakone i Półwysep Izu, są sławne ze swych gorących źródeł i atrakcyjnej scenerii wulkanicznych gór.

Wszystkie te wulkany świadczą o tym, że skorupa ziemska pod Archpelagiem Japońskim jest niestabilna i pełna energii. Tak więc Japonia znajduje się między państwami szczególnie cierpiącymi ze względu na liczne trzęsienia ziemi. Każdego roku występuje w przybliżeniu 1,000 trzęsień ziemi,które są wystarczjąco silne, aby można je było odczuć. W styczniu 1995, wielkie trzęsienie ziemi Hanshin-Awaji zabiło około 6,000 osób, rany odniosło ponad 40,000 i pozostawiło 200,000 bez dachu nad głową.